ĐỨT DÂY CHẰNG CHÉO TRƯỚC

Dây chằng chéo trước (anterior cruciate ligament) là những dải mô chắc chắn, giúp nối xương đùi với xương chày ở đầu gối, giúp ổn định khớp gối. Đứt dây chằng chéo trước là tổn thương dây chằng thường gặp nhất trong chấn thương đầu gối. Khi dây chằng chéo trước bị tổn thương, nó có thể bị đứt một phần hoặc đứt hoàn toàn.

1. Sự tổn thương của dây chằng chéo trước được phân loại theo mức độ nghiêm trọng:

Mức độ 1: Dây chằng bị tổn thương nhẹ. Nó đã được kéo căng ra một chút nhưng vẫn còn giữ ổn định khớp gối.

Mức độ 2: Dây chằng bị kéo căng đến mức nó trở nên lỏng lẻo. Tình trạng này được gọi là đứt một phần dây chằng.

Mức độ 3: Dây chằng bị đứt hoàn toàn, làm cho khớp gối không ổn định.

Đứt một phần dây chằng chéo trước rất ít gặp, hầu hết các trường hợp chấn thương dây chằng chéo trước là đứt hoàn toàn dây chằng.

Khớp gối bao gồm khớp chày đùi (là khớp giữa xương đùi bên trên và xương chày bên dưới) và khớp chè đùi ( là khớp giữa xương bánh chè và mặt khớp xương đùi). Có 4 loại dây chằng giúp giữ vững khớp gối, đó là:

Dây chằng chéo trước (Anterior Cruciate Ligament)

Dây chằng chéo sau (Posterior Cruciate Ligament)

Dây chằng bên trong (Medial Collateral Ligament)

Dây chằng bên ngoài (Lateral Collateral Ligament)

357009916 577794777843309 2794466376137997574 n

2. Nguyên Nhân Dẫn Đến Đứt Dây Chằng Chéo Trước

Chấn thương dây chằng chéo trước thường xảy ra trong hoạt động thể thao. Các vận động viên chơi những môn thể thao như bóng đá, bóng rổ, bóng bầu dục và trượt tuyết đổ đèo… là đối tượng có nguy cơ cao bị chấn thương dây chằng chéo trước. Ngoài ra, đứt dây chằng chéo trước cũng có thể do chấn thương liên quan đến tai nạn giao thông, tai nạn lao động, té ngã, hoạt động gây lực nặng lên đầu gối. Nguyên nhân của chấn thương thường liên quan đến các tình huống như: ngừng đột ngột, chuyển hướng nhanh chóng, xoay người nhưng giữ nguyên bàn chân, tiếp đất trong tư thế không thuận, bị một cú đánh trực tiếp vào đầu gối hoặc bị va chạm mạnh.

3. Dấu hiệu đứt dây chằng chéo trước

Bệnh nhân có thể nghe thấy tiếng “rắc” sau chấn thương gối

Đau và không thể tiếp tục hoạt động

Đầu gối nhanh bị sưng

Di chuyển khó khăn, cảm giác yếu chân khi đi lại

Đùi bên chấn thương nhỏ dần so với bên lành do teo cơ

4. Chẩn Đoán

Các nghiệm pháp được bác sĩ thực hiện giúp chẩn đoán tổn thương dây chằng chéo trước gồm: ngăn kéo trước, Lachsman, Pivot shift đều dương tính tùy mức độ phụ thuộc vào mức tổn thương dây chằng.

Khi có các triệu chứng trên các bác sĩ sẽ cho chỉ định chụp X-quang và MRI khớp gối. Chụp X-quang giúp chẩn đoán các trường hợp bong dứt điểm bám và tình trạng xương.

Chụp cộng hưởng từ khớp gối ngoài giúp chẩn đoán đứt dây chằng còn giúp phát hiện các tổn thương kèm theo như sụn chêm, sụn khớp, dây chằng chéo sau, dây chằng bên…

5. Điều trị

– Chấn thương nhẹ

Điều trị chấn thương dây chằng nhẹ bao gồm nghỉ ngơi, chườm đá, mang nẹp đầu gối tập các bài phục hồi chức năng để giúp bệnh nhân lấy lại sức mạnh và sự ổn định ở khớp gối, hoặc phẫu thuật để tái tạo dây chằng bị đứt.

– Đứt một phần dây chằng chéo trước

Bệnh nhân bị đứt một phần dây chằng chéo trước có thể hồi phục với phương pháp tập phục hồi chức năng trong thời gian ít nhất 3 tháng. Tuy nhiên, một số bệnh nhân bị đứt một phần dây chằng tuy nhiên khớp gối không ổn định, cần được theo dõi lâm sàng chặt chẽ và có thể cần phải được phẫu thuật.

– Đứt hoàn toàn dây chằng chéo trước

Đa số trường hợp đứt hoàn toàn dây chằng chéo trước được điều trị bằng phẫu thuật tái tạo dây chằng. Khi bị đứt hoàn toàn dây chằng, bệnh nhân không thể tham gia các môn thể thao, thậm chí nhiều người không thể vận động, đi bộ như bình thường.

Khoảng một nửa số ca chấn thương dây chằng chéo trước xảy ra kết hợp với tổn thương sụn chêm, sụn khớp (sụn trơn bao phủ các đầu xương) hoặc các dây chằng khác. Tổn thương thứ cấp (có liên quan) xảy ra ở những bệnh nhân bị mất ổn định lặp đi lặp lại do chấn thương dây chằng chéo trước. Với tình trạng mất ổn định mãn tính, phần lớn bệnh nhân sẽ bị tổn thương sụn khớp khoảng 10 năm trở về sau khi bị chấn thương ban đầu.

Phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo trước

Bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ dây chằng bị tổn thương và thay thế nó bằng một đoạn gân tương tự như dây chằng nối cơ với xương. Mô thay thế này được gọi là mảnh ghép. Bác sĩ thường sử dụng đoạn gân từ một phần khác của cơ thể (gân tự thân) để chuẩn bị mảnh ghép theo kích cỡ phù hợp với bệnh nhân.

Hiện nay có nhiều phương pháp tái tạo dây chằng chéo trước. Tùy thuộc vào mức độ tổn thương của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ lựa chọn mảnh ghép cũng như phương pháp phẫu thuật tối ưu nhất.

Để được tư vấn chi tiết hơn về đứt dây chằng chéo trước hoặc có nhu cầu thăm khám bệnh, mời quý khách hàng liên hệ đến khoa Ngoại Chấn thương chỉnh hình – Bệnh viện Thống Nhất

Khoa Ngoại Chấn thương – Chỉnh hình