Trong giai đoạn đầu sau đột quỵ, có rất nhiều biến chứng có thể xảy ra như cứng khớp, co rút, đau vai, giảm chức năng. Trong số đó, bán trật khớp vai (BTKV) xuất hiện bên liệt là một tình trạng thường gặp và còn được xếp vào nhóm các yếu tố nguy cơ gây đau khớp vai sau đột quỵ.
Đau vai do liệt nửa người có thể xảy ra trong vòng 2 tuần đầu sau đột quỵ. Tuy nhiên, tình trạng này thường xuất hiện sau 2–3 tháng. Sự tiến triển của bán trật khớp vai xảy ra chủ yếu trong 3 tuần đầu sau đột quỵ.
Việc ngăn ngừa BTKV là hết sức quan trọng vì một khi đã xảy ra thì chưa có phương pháp nào được chứng minh là có thể giúp trở về trạng thái ban đầu hay có thể cải thiện một khi nó đã xảy ra.
Nguyên nhân:
— Ở giai đoạn liệt mềm sau đột quỵ sẽ có tình trạng yếu gân cơ và dây chằng xung quanh khớp vai.
— Do bệnh nhân không được kê đặt tư thế đúng khi nằm trên giường.
— Khi tay bên liệt kéo liên tục vào khớp vai cộng thêm sự suy yếu của cơ và dây chằng, dẫn đến chỏm xương cánh tay dần di chuyển ra khỏi vị trí ổ chảo.
— Do quá trình chăm sóc của người nhà thô bạo, chưa đúng cách cũng có thể dẫn đến tình trạng tổn thương và bán trật khớp vai bên liệt.
Hậu quả của việc bán trật khớp vai:
Tuy không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng BTKV sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống cũng như quá trình phục hồi của bệnh nhân. Bởi khi BTKV xảy ra bệnh nhân sẽ cảm thấy đau đớn từ đó sẽ từ chối tham gia vào quá trình tập luyện phục hồi chức năng.
Hạn chế hoặc mất tầm vận động khớp vai. Khoảng cách gia tăng giữa mỏm cùng vai và đầu trên xương cánh tay (điều này có thể đo lường chính xác bởi độ rộng một lóng ngón tay).
Cách phòng ngừa và điều trị bán trật khớp vai ở bệnh nhân đột quỵ:
– Quan trọng nhất trong phòng ngừa bán trật khớp vai là chăm sóc vai trong quá trình dịch chuyển và cầm nắm bằng tay và đặt tư thế tay có nâng đỡ vai.
– Dùng đai, nẹp hỗ trợ: mục đích là để nâng đỡ trọng lượng của cánh tay do đó ngăn ngừa/ giảm thiểu sự kéo xuống dưới (trọng lực) của xương cánh tay, và giảm căng trên bao khớp.
– Kích thích điện chức năng FES: đã được chứng minh mang lại sự cải thiện các cơn đau trong bán trật khớp vai, vị trí kích thích cơ trên gai và cơ Delta bó sau.
– Băng dán chuyên dụng: rất hữu ích đối với bệnh nhân ở giai đoạn đầu sau đột quỵ, có nhiều ưu điểm so với các phương thức khác.
Tư vấn/ quản lý: hướng dẫn cho bệnh nhân/ người chăm sóc/ người thân biết cách đặt tay để trọng lượng cánh tay được nâng đỡ.
Trích nguồn: Fanpage Khoa Phục hồi chức năng – Bệnh viện Thống Nhất
———————————————-
★Mọi chi tiết xin liên hệ: Khoa PHCN, tầng trệt Bệnh viện Thống Nhất, số 1 Lý Thường Kiệt, phường 7, quận Tân Bình, TpHCM.
(để tiện việc di chuyển quý bệnh nhân có thể vào cổng CMT8 để đến khoa chúng tôi).
★Googlemaps: https://maps.app.goo.gl/ARxsffv2U8NbcoQ86
★Số điện thoại: 028 3869 0277 (số nội bộ 192)
★Gmail: Khoaphcnbvthongnhat@gmail.com
